czwartek, 28 lutego 2013

Karton i Piotruś




Kacper Piorun

Kilka lat temu Polanica Zdrój była miejscem, gdzie tłumy szachistów okupowały miejscowość przez ostatnie 10 dni Sierpnia. W centralnym punkcie deptaka był bar piwny zwany popularnie "deskami".
Tam wieczorami ( i nie tylko) spotykali się szachiści aby pograć partie błyskawiczne , analizować rozegrane partie lub po prostu napić się piwa i porozmawiać o niekoniecznie starych Polakach.
W zasadzie każdego szachistę można tam było spotkać prędzej czy później.
Pewnego popołudnia poszukując kolegi odwiedziłem "deski" i zwróciłem się do barmana tak jak wszyscy przede mną" Karton podaj piwo".
Chłopak popatrzył na mnie przeciągle i zapytał " Czemu wszyscy tak do mnie mówią? Mam na imię Piotrek"
Przeprosiłem go i tym razem zamówiłem piwo u Piotrka.
Scena ta wróciła do mnie , gdy przeczytałem kolejne  wynurzenia Jerzego Konikowskiego, tym razem  na temat Kacpra Pioruna i jego drogi szachowej. Miałem szczęście przez kilka lat asystować przy wzrastaniu Kacpra i tylko z tej pozycji można moim zdaniem mówić cokolwiek o człowieku.
Oglądanie zapisu partii i wyrokowanie w sprawach wyborów życiowych to nawet nie wróżenie z fusów. 
Fachowo nazwałbym to fantazjowaniem . Wielokrotnie zwracałem uwagę na ten typ aktywności, charakterystyczny dla Jerzego Konikowskiego. Zmyślenia, fantazjowanie i w rezultacie opinie o człowieku , które nie mają się jakkolwiek do życia. Wielokrotnie też apelowałem aby tego nie robić bo po co? Jeśli nie wiemy to nie wiemy i już. Czy lepiej jest zmyślać?
Znane mi są powody dla których Kacper jest w tym miejscu drogi życiowej i szachowej. Wiem także dlaczego zajął się solvingiem.
Nie mogę ze zrozumiałych względów napisać o sprawach bardzo osobistych, które zostały mi zawierzone i o swoich przemyśleniach.
Wiele razem przeszliśmy, wiąże nas przede wszystkim zaufanie, które nie pozwala mi mówić i pisać o wszystkim.
Mogę natomiast napisać, że "rewelacyjne" odkrycia Jerzego Konikowskiego mają się do prawdy o Kacprze Piorunie tak jak Karton do Piotrusia albo nawet nie.


środa, 27 lutego 2013

Ludzkim głosem





O wadach i słabościach szachowych silników oraz niebezpieczeństwie, jakie za sobą niesie ślepa wiara człowieka tylko i wyłącznie w potężną moc obliczeniową maszyny niech świadczy partia, którą rozegrałem podczas turnieju korespondencyjnego w 2010 roku. Cała partia wraz z moimi komentarzami była opublikowana w lutowym, 2011 roku numerze "Magazyn Szachista", na stronie pt. "ciekawa partia". Dla lepszego wyrazu i podkreślenia tematu zmieniłem część komentarzy, bądź też dopisałem całkowicie nowe.  Zatem serdecznie zapraszam do szachownicy w celu, mam nadzieję przestudiowania w domowym zaciszu pouczającej lektury.  Zanim jednak rozpoczniecie lekturę przedstawię się. Nazywam się Dariusz Chromiński, lat mam 49 i mieszkam w Łodzi. Jestem szachistą-amatorem i zarazem wielkim miłośnikiem królewskiej gry wraz z jej długą i piękną historią oraz tym, co najpiękniejsze, czyli klasyką w wykonaniu starych i częstokroć zapomnianych mistrzów.   











Korespondencja nadesłana przez Dariusza Chromińskiego





poniedziałek, 25 lutego 2013

Prawie stanowi różnicę



Gdy wchodziły w życie pierwsze programy grające w Łodzi byli entuzjaści, którzy twierdzili, że Fritz 2 lub 3 to już wszystko pokaże i wszystko oceni. Jednemu z moich kolegów, silnemu kandydatowi na mistrza zaproponowałem aby dał do oceny programowi jedną z ulubionych pozycji kolegi w otwartym wariancie partii hiszpańskiej. Okazało się, że nic wielkiego nie odkrył . Wiele czasu upłynęło od tych dni i dziś silniki są znacznie lepsze , szybsze, głęboko analizują.
Swego czasu fachowcy wykreślili krzywą przyrostu rankingu ale okazało się  że od pewnego momentu mimo imponujących jak dotąd postępów jakoś nie widać dalszego progresu.
Są te silniki z nami, towarzyszą nam tak w domowej analizie jak i w czasie oglądania transmisji online.
Z reguły o silnikach szachowych mówi się i pisze w samych superlatywach. Są szybkie, precyzyjnie oceniają  pokazują najbardziej nieoczywistą taktykę.
Jest jednak jak zwykle i ciemna strona o której rzadko się wspomina.
Silniki odzwyczajają od samodzielnej analizy a przede wszystkim od nadawania kierunku analizie.
Gdy zbytnio powierzymy to zadanie programowi, stajemy się niejako "przystawką" do szachownicy na monitorze komputera.
W pewnym momencie trudno już obejść się bez silnika a przecież grać trzeba samodzielnie. Długo utrwalany zły nawyk może stać się druga naturą.
Takie zjawisko opisywał w jednym ze swych artykułów M.Dworecki. Amerykański arcymistrz z, którym wtedy pracował przy najprostszych operacjach taktycznych zwracał się ku komputerowi.
Może to doprowadzić do swoistego "rozmagnesowania" i zaniku zdolności analitycznych.
Jest to szczególnie niebezpieczne dla młodych adeptów gry królewskiej.
Dzieciom i juniorom konieczna jest analiza bez użycia silnika z opisowymi ocenami pozycji.
Komuś kto całe życie szachowe analizował "na piechotę" z pewnością użycie programu zbytnio nie zaszkodzi.
Nie to jednak jest czynnikiem najważniejszym przy ocenie zjawiska. pamiętam , że gdy w roku 1997 Deep Blue wygrał z Kasparowem ukazała się cała masa artykułów a jeden z nich kończył się w sposób jaki może posłużyć za motto tego wpisu.
Brzmiał on jakoś tak: "A zwycięzca? Nawet nie wie, że wygrał".
I to jest właśnie sedno!
Człowiek jest w relacji do czegoś, ma podmiotowość. Maszyna nawet nie wie, że jest.
Jest dla nas tak oczywiste, że jesteśmy, że nawet tego nie dostrzegamy.
Nie oznacza to, że możemy silniki szachowe lekceważyć czy zaniżać ich wartość.
Nie powinniśmy jednak nadawać im zbyt wielkiego znaczenia. Są prawie jak my choć szybsze, doskonalsze ale my mamy świadomość , że jesteśmy .Wiemy, że jesteśmy a maszyny tego nie wiedzą. To olbrzymia różnica. 




niedziela, 17 lutego 2013

Szacunek





Witold Balcerowski

Czytywałem w dawnych czasach regularnie szachową literaturę w języku rosyjskim. Teraz pozostało w zasadzie tylko "64" i te nieskończone ilości wpisów w internecie.
Od dawna uderzało mnie z jakim szacunkiem w ZSRR a później w Rosji i państwach , które uzyskały niepodległość po rozpadzie Imperium uczniowie i w ogóle adepci gry królewskiej mówią o wszystkich swych nauczycielach szachowych. Pomijam już, że nawet w czasach zalewania nas informacją , mającą swoje zrobić w dziele indoktrynacji dało się wyłowić jakieś artykuły, wywiady pokazujące czym jest świadomość ciągłości wiedzy, przekazu.
Pamiętam jak swego czasu jeden z naszych czołowych szachistów publicznie krytykował A.Suetina, który jak na tamte czasy pisał wiele i raczej kiepsko. Tyle, że innych książek nie było a po jakimś czasie nasz mistrz zaczął "produkować" okropne stworki!
Trzeba też brać pod uwagę, że Suetin był sekundantem, pomocnikiem Tigrana Petrosjana.
Przeżyłem i ja rożne fazy w pracy ze swym trenerem Witkiem Balcerowskim. Miał bardzo trudny charakter i do szkolenia młodzieży się moim zdaniem nie nadawał.
Ale byłem i jestem do dziś wdzięczny za wzmacnianie we mnie pasji szachowej w ogóle a pasji analizowania jakichkolwiek pozycji w szczególności.
Podobne cechy miał Jacek Bednarski z, którym niestety nie miałem okazji tak intensywnie pracować
Trzeba mieć świadomość, że wszyscy ludzie ,których spotykamy mogą nas wzbogacić i my ich również a nie służą do załatwiania jakichś tam naszych problemów.
Dlatego ze zdumieniem patrzę na próby podważenia 40-letniego trudu Marka Dworeckiego i to przez tzw. "naszych" ale nie wiem jak ich nazwać bo ani to szachiści  a po części anonimy czyli nikt.
Kiedyś zapytano naszego wspaniałego dyrygenta Jerzego Maksymiuka czy skrytykowałby i tu padło nazwisko jakiegoś innego wielkiego mistrza batuty. Maksymiuk głęboko się zastanowił i odparł : " no mógłbym ale musiałbym mieć naprawdę poważny powód."
I tego radziłbym się trzymać. Przede wszystkim przeczytać cokolwiek a najlepiej jak najwięcej z książek Marka Dworeckiego.
Zrozumieć z jakiego powodu dziesiątki wybitnych arcymistrzów dziękuje mu za współpracę.
Zobaczyć jaki dystans dzieli "krzykaczy", którzy nie wykonali w tym kierunku nawet gestu , od człowieka , który przepracował solidnie tyle lat przy szachownicy a nie przy komputerze.
Być może wtedy da się ujrzeć skalę własnej ignorancji.
Panowie może tak więcej szacunku dla Nauczycieli?




Jacek Bednarski


środa, 13 lutego 2013

Szachowy świat Marka Dworeckiego (2)



Nie tak dawno zachęcałem do przestudiowania książek Marka Dworeckiego o zawodzie trenera.
Tym razem proponuję nową , dwutomową jego pracę , zawierającą olbrzymią ilość ćwiczeń. Może to być doskonała pomoc dla trenerów szachowych.

Książki składają się z 4 części:
1) Uwaga na możliwości przeciwnika
2) Metoda wykluczenia
3)Pułapki
4) Myślenie profilaktyczne



Wszystkie książki i artykuły Marka Dworeckiego są wyrazem jego poważnego podejścia do szachów. Takie też zalecałbym podejście wszystkim tym, którzy chcą skorzystać z tych książek.
Jego przeciwnicy, wciąż narzekają, wskazują, wykazują a w rezultacie niczego nie mają do zaoferowania. Jeden z moich przyjaciół od niepamiętnych już czasów będący pasjonatem szachowym podsumował to krótko i trafnie:" Niech napiszą coś lepszego to pogadamy"


niedziela, 10 lutego 2013

Niebezpieczny "Dziadek" w akcji





W poniższej partii odniosłem wrażenie, że niemiecki arcymistrz postanowił zaskoczyć "Dziadka" Svieshnikova rzadko grywaną, ryzykowną kontynuacją. Okazało się jednak, że można się nabrać i to jeszcze jak!

Cały ten wariant był polecany w książce Rajeckiego i Czetwierika "Zaskoczyć przeciwnika w debiucie"




Jewgienij Sveshnikov




  



piątek, 8 lutego 2013

Szachowy świat Marka Dworeckiego




                                                      Mark Dworecki ze swym uczniem Arturem Jusupowem


Powracam do ostatnich publikacji Marka Dworeckiego polecanych przeze mnie.
Zanim jednak do tego przystąpię pozwolę sobie na refleksję na temat książek szachowych w ogóle.
Ukazuje się ich bardzo dużo i trudno niekiedy rozeznać się w tym potoku informacji.
Mnie książki interesują w ogóle a szachowe w szczególności. Książki debiutowe staram się mieć na „podglądzie”. Są mi one niezbędne w pracy trenerskiej ale nie przydaję im nadmiernego znaczenia.
Bardziej moja uwaga ukierunkowana jest na te pozycje, które dotyczą gry środkowej, strategii.
Czasem jednak ukazują się książki zawierające wiedzę pochodzącą z praktyki trenerów. Takimi właśnie są książki Dworeckiego.
Wyróżniają się przede wszystkim tym, że nie są kompilacjami a zapisem pracy Dworeckiego z uczniami.
Znajdziemy w nich zarówno zagadnienia gry środkowej, strategii, taktyki, problematykę podejmowania decyzji, przygotowania do partii , sztuki analizy i wiele innych. Słowem całe bogactwo szachów jest przedmiotem zainteresowania Dworeckiego.
Mnie bardzo zainteresowały jego wypowiedzi na temat zbyt wielkiego znaczenia jakie przydaje się fazie debiutowej. Z tym problemem spotykam się jako trener na co dzień.
Zarówno rodzice jak i działacze klubowi a często sami zawodnicy domagają się wręcz dopracowania repertuaru , dopatrując się właśnie tutaj przyczyn niepowodzeń .
Trudno jest przekonać kogokolwiek z wymienionych, że sprawa wygląda zupełnie inaczej.
Oddaję teraz głos Markowi Dworeckiemu:

„Znajomi mistrzowie i arcymistrzowie nie raz próbowali mnie przekonać, że cały lub prawie cały czas przy przygotowaniu należy oddać debiutowi lecz bezskutecznie. Przypomnijcie sobie ile razy wy lub wasi uczniowie traciliście punkty z powodu trudności w debiucie a ile w dalszej grze. Wierzę , że przekonacie się, że rezultat walki jest określany w grze środkowej i w końcówce znacznie częściej niż w debiucie. Te spostrzeżenia są  słuszne zarówno w przypadku bardzo silnych graczy jak i dla młodych szachistów."

Dalej przytacza bardzo znamienny fragment z książki Johna Rowsona „Szachy dla zebr”

„Pamiętam, że gdy miałem 14 lat i ranking rzędu 2000 mój pierwszy szachowy trener MF Donald Holms poradził mi aby na jakiś czas odłożyć na bok prace nad debiutami i skoncentrować się nad poprawieniem techniki liczenia wariantów.
Rowson był bardzo dumny z swych opracowań debiutowych i wciąż je aktualizował.
Odparłem Donaldowi: wkrótce zajmę się techniką liczenia wariantów jak tylko w pełni „dostroję”  swój repertuar debiutowy i będę miał pewność, że nie napotkam na trudności w swoich debiutach. Donald roześmiał się i przepowiedział mi, sprawiedliwie zresztą, że nigdy tego nie osiągnę."

Miał oczywiście rację. Przecież w miejsce jednych pojawią się inne problemy, poza tym teoria debiutów nie stoi w miejscu i wciąż będzie coś nowego do dopracowania.
Ta cecha teorii debiutów jest jednym z czynników tak wciągających i powodujących, że zapomina się o innych fazach gry.
Drugim czynnikiem jest potoczna obserwacja, która pozwala skojarzyć przygotowanie debiutowe z bezpośrednim rezultatem partii podczas gdy przykładowo jakieś pozycje z gry środkowej, które pracowicie studiowaliśmy, mogą w ogóle nie zaistnieć na szachownicy.

"Rozważając w podobny sposób szachiści zapominają, że wcześniej czy później faza debiutowa kończy się. Nawet jeśli rezultaty debiutu będą pozytywne tak czy inaczej trzeba będzie później posunięcie za posunięciem odnajdywać najlepsze kontynuacje, rozwiązywać wciąż nowe problemy: pozycyjne, taktyczne, techniczne czy też psychologiczne.
Na wielu rozgrywkach, szczególnie dziecięcych i juniorskich widziałem jeden i ten sam obrazek. Szachiści rozgrywają debiut zgodnie z „ostatnim słowem nauki” a czasem nawet stosują własne rozpracowania. Lecz mija pół godziny-godzina i partnerów jakby ktoś podmienił. Poziom gry gwałtownie się obniża zaczynają się głębokie namysły nad elementarnymi posunięciami, pozycyjne lub taktyczne błędy następują jeden za drugim…"

Wybrałem tylko najciekawsze moim zdaniem fragmenty i to z jednego rozdziału. Dla każdego trenera i instruktora książki Marka Dworeckiego powinny być lekturą obowiązkową.


czwartek, 7 lutego 2013

O kłamstwach, prawdzie i poczuciu misji


Kolejny obszerny wpis Pana Krzysztofa i oczywiście brak odpowiedzi na postawione przeze mnie pytania. Przypomina mi to nasze dawne "polemiki", które polegały na tym, że zadawałem pytanie a Pan odpisywał nie na temat. Pisałem o samozakłamaniu na skutek którego żyjecie Panowie w błogim przekonaniu, ze jesteście tolerancyjni i zrobienie z Krzysia Jopka rzecznika PZSzach i oraz przygłupa z II kategorią jest tylko kwestią innych poglądów. Wciąż ten sam sposób. Rozumiem , że się przejmujecie wszystkim ale macie ten sam rodzaj misji co J.K bo wtrącacie się do wszystkiego. On jest wielkim specjalistą od pouczania wszystkich a Wy idziecie wiernie w jego ślady.
Powtarzam jeszcze raz : zostawcie w spokoju moje sumienie , mój status społeczny itd.
Poradzę sobie. Jakoś do tej pory sobie radziłem .
Powtarzam: czuję się przede wszystkim żywą istotą ludzką bez względu na to co Wam się Panowie wydaje.
Będę pisał tak jak mi się podoba. Nie będziecie mi Panowie dyktowali co i jak mam robić
Jeśli chodzi o "Akademię" to nici z tego! Przecież tak czy inaczej doskonale sobie radziliście bez jakiejkolwiek informacji. Jerzy Konikowski zmyślał co mu tylko do głowy przychodziło i zupełnie się nie przejmował czy to prawda czy nie. Ostatnio był na Akademii pewnie 11 lat temu ale kilka razy twierdził, że wszystko wie!
Co do "Szacharni" to nie jestem upoważniony do publicznego podawania przyczyn zawieszenia działalności. Co do "slawomirusa" to wystarczy przeczytać jego wpis i reakcje na niego. Żadne z Was Panowie nie odezwał się słowem w sprawie pasjonata szachowego takiego jak rzekomo Wy.
Może Pan zapyta Jerzego Konikowskiego jak wspólnymi siłami z Zb.Nagrockim próbowali "wyprostować" Krzysia o gdy się nie poddał to został oskarżony o działania na zlecenie. Nie dziwcie się, że ludzie reagują niekiedy żywiołowo bo sami prowokujecie takie reakcje.Nie znam człowieka bardziej nietolerancyjnego niż Jerzy Konikowski . Nie jest w stanie nawet ukryć swych rzeczywistych intencji. Mam rzeczowo polemizować z gościem, który powołuje się na plotki?
Jest to przypadek prostactwa klinicznego wręcz!




środa, 6 lutego 2013

Listy od Czytelników Trybuny Ludu




Swego czasu w trakcie Pucharu Ministra Komunikacji zastałem przy stoliku sędziowskim p. Stanisława Gawlikowskiego uważnie studiującego „Trybunę Ludu”. Byłem zdumiony bo p. Stanisław był nieprzejednanym wrogiem komunistów oraz wszelkich ich tworów.
Składając spokojnie gazetę p. Stanisław powiedział : „Patrz Pan dwa wyrazy, a trzy kłamstwa. Po pierwsze to nie trybuna, po drugie nie ludu, a już z pewnością nie trybuna ludu”.
Tyle można by powiedzieć o najnowszym Wstępniaku p. Kledzika oraz reakcji Czytelników blogu.

Jerzy Konikowski
„Waldemar Świć (Shrek 1953) jest etatowym trenerem Młodzieżowej Akademii Szkoleniowej Polskiego Związku Szachowego. Zamiast przygotowywać się do kolejnych wykładów lub nawet włączyć się do akcji pisania książek z cyklu „Ciekawostki debiutowe” dla polskiej młodzieży, traci tylko czas na agresywne personalne ataki. Na temat jego postępowania krążą już w naszym środowisku szachowym pewne plotki. Ciekawe co na to jego przełożony prezes Tomasz Sielicki?”





Zarówno Jerzemu Konikowskiemu, jak i jego fanom chciałbym przypomnieć, że jestem dorosły i ponoszę odpowiedzialność za to co piszę i robię. Nie jest jego ( Jerzego) ani ich sprawą, co robię ani czy w ogóle coś robię. Nie oni mnie rozliczają z wykonywanej przez ze mnie pracy.
Tak właśnie za komuny pisano listy potępiające. Teraz środki techniczne pozwalają pisać, co się komu podoba i w dowolnych ilościach. Bo to dla dobra polskich szachów!
Mam z kolei radę dla Jerzego Konikowskiego, aby choć raz przestał pouczać innych i zajął się tak naprawdę sobą samym i tym, co wypisuje.
Co zaś tyczy się książki to musiałbym już zupełnie nie mieć wstydu, aby na taki temat, takich otwarć pisać książki dla młodzieży.
Nie wiem jak takie "badziewie" można polecić dzieciom i młodzieży.
Może jeszcze miałbym propagować to w Akademii?
Na koniec najsmakowitszy kąsek - ten o plotkach.
Charakterystyczne dla Jerzego Konikowskiego jest z jednej strony napuszone powoływanie się na prawdę, a z drugiej na jakieś tam plotki ciągnące się za jego blogiem jak przysłowiowy smród za wojskiem. Żenada.
I co Pan na to Panie Krzysztofie?
Czy prezes Sielicki ma się wypowiadać na temat plotek? Może Jerzy Konikowski napisze do prezesa donosik? W końcu ma wprawę...



Krystian
Waldemar Świć (Shrek 1953) jest trenerem akademii i ma częste kontakty z młodymi szachistami. Powinien być dobrym przykładem dla młodzieży. Personalne ataki i teksty poniżej pasa dyskwalifikują jego jako pedagoga. Na pewno część młodych wchodzi na tego bloga i zapoznaje się z tekstami swego trenera, które uczą złych manier. Trener powinien być wzorcem a takim nie jest na pewno Waldemar Świć.
Trener, podobnie jak nauczyciel czy wykładowca, jest osobą „publiczną”. A zatem jego publiczne wypowiedzi powinny być wyważone i pozbawione agresji, wulgaryzmów i przezwisk. Powyższe zawody są obdarzone społecznym kredytem zaufania, a to do czegoś zobowiązuje.






Panowie Krystian i Kledzik:
Jestem żywą istotą ludzką, a nie funkcją jaką chcecie mi przypisać. Mam prawo reagować zgodnie z własną naturą i nie będę się przed Wami tłumaczył. I nie Wy o tym decydujecie..
Nie przejmujcie się tak bardzo ani mną ani młodzieżą, którą uczę, bo im ani mnie to nie przeszkadza. Ciekawe, że mnie można opluć , posługując się kłamstwem i wymysłami (Jerzy Konikowski), a ja nic nie powinienem i nie mogę bo nie wypada itd. A może powinienem pisać językiem "z wyższej półki" czyli okrągłymi zdaniami byle nie na temat.
W swoich ostatnich wpisach zwróciłem uwagę jak dorobiono ideologię do aktywności Krzysia Jopka i jak próbowano Go zmanipulować, robiąc z niego przygłupa co to sam niczego nie wymyśli.
Niech Pan, panie Krzysztofie, jeszcze raz przeczyta moje wpisy i odpowie na - może nie wprost, ale jednak - postawione pytanie: jak mogło do tego dojść na tak demokratycznym i  dbającym o dobro polskich szachów blogu?
Tylko "slawomirus" miał coś przeciwko ale go "zakrzyczano."
Panowie! Przestańcie się okłamywać! Poglądy możecie sobie mieć jakie chcecie tylko nie kłamcie i piszcie na temat.
Jeszcze ciekawostka. na ostatniej sesji Akademii w najstarszej grupie chłopców zadano mi pytanie, czemu "Szacharnia" zawiesiła aktywność. Odpowiedziałem  zgodnie z tym, co mi przekazał Krzysio Długosz i z kolei sam zapytałem, czy czytają inne strony np: "W objęciach Caissy" Odpowiedzią był zespołowy wybuch śmiechu.
Możecie to Panowie rozumieć i interpretować jak chcecie!