Przygotowanie psychologiczne niejedno ma imię

Włodzimierz Wysocki

Przed przeczytaniem dalszej partii tekstu proponuję wysłuchanie pieśni Wysockiego . Taka kolejność nie jest przypadkowa.

Konie

A po przesłuchaniu mniej zorientowani w subtelnościach języka rosyjskiego mogą zapoznać się z polskimi przekładami pieśni. Pozostawiają one wiele do życzenia ale pozwalają się zorientować w czym rzecz.

Polski przekład Koni

Co to wszystko ma wspólnego z psychologią? I z przygotowaniem do partii? Otóż ma i to wiele!

Przenieśmy się do roku 1984. W meczu o MŚ Karpow prowadzi z Kasparowem już 5:0

"Wyobraźcie sobie człowieka, który wisi na jednej ręce nad przepaścią a uzyskacie dokładny obraz sytuacji w jakiej się znalazł po 27 partii Kasparow." - pisał Mark Tajmanow.

"Wystarczyłoby aby zrobił jeden błąd a byłoby po meczu. I pod takim Damoklesowym mieczem znajdował się pretendent od dłuższego czasu i to jeszcze z kim! Z samym mistrzem świata.

Przy tym zdołał wygrać jedną partię a w szeregu innych zaostrzyć sytuację i dyktować przebieg walki!"

A oto fragmenty relacji Kasparowa: 

(...)"Pewien człowiek bardzo pomógł mi w tym czasie. 

Wówczas nie mogłem wymienić go z nazwiska, powinno to pozostać w tajemnicy, chociaż był znaną postacią. Nazywają go Tofik Dadaszew. Urodził się w roku 1947 w Baku. Swoje pierwsze psychologiczne doświadczenia przeprowadzał już w wieku 13-14 lat. Latem roku 1964 , będąc w Charkowie poznał znamienitego Rolfa Messinga. To spotkanie zdecydowało o jego życiu.

Poznaliśmy się , gdy przegrywałem 0:4. Podtrzymywał mnie na duchu w sytuacji, zdawałoby się beznadziejnej, przekonując, że nie przegram meczu  nawet, gdy wynik powiększy się do 0:5.

Ten wynik Dadaszew jakby przewidział.

Ja także jestem człowiekiem intuicji. I zwykle przeczuwam co może nastąpić(...)

(...) Jednak był człowiek, którego niewidoczne ramie czułem niezmiennie na przestrzeni całego tego nieskończonego maratonu - Władimir Wysocki.

Pół godziny przed partią izolowałem się od otoczenia, zakładałem słuchawki i włączałem magnetofon...  48 razy mknęły jego "Konie" na skraju przepaści, 48 razy jego nieprawdopodobna , nierealna wizja przydawała mi sił do podtrzymania bezlitosnej walki.

Nigdy nie widziałem żywego Wysockiego. Po prostu nie zdążyłem. Bariera czasu rozłączyła nasze drogi. Jednak żadnym przeszkodom nie udało się i nie uda zatrzymać głosu Wysockiego, mknącemu  na spotkanie z nami.
Nie pamiętam dokładnie kiedy ( miałem 12 lub 13 lat) usłyszałem po raz pierwszy zapis jego pieśni , jednak w pamięci wyraźnie pozostało silne, ostre odczucie od wylewającego się z taśmy magnetofonowej ładunku emocji... 
Wzrastając patrzyłem na otaczający mnie świat szerzej i zacząłem powolutku rozumieć socjalne znaczenie twórczości Wysockiego. A kiedy zacząłem odróżniać odcienie i pozbywając się zwykłej dziecięcej czarno-białej percepcji ostatecznie dokonałem wyboru. Od tamtej chwili Wysocki stał się moim nieodłącznym towarzyszem podróżny, dobrym geniuszem. Każdy krok na nielekkiej drodze na szczyt, krok połączony czasem z nierozsądnym ale nieuchronnym ryzykiem, wywoływał w pamięci asocjacje ze światem Wysockiego - tak głęboko zdołał on przeniknąć w psychologię walki i rywalizacji.
Jestem przekonany: ładunek energii uzyskany przy słuchaniu Wysockiego nie jest jakimś wyjątkowym dla szachów pobudzeniem . Wszyscy uzyskujemy dodatkową  energię dla działania - każdy w swojej dziedzinie. Jednak wystarczy się wsłuchać aby zrozumieć, że za czasem celową prostotą przekazu skrywają się wartości, znajdujące się w zupełnie innym wymiarze niż, powiedzmy, szachy, sport lub nawet literatura czy sztuka. Zaczyna nas prowadzić do głębin tych ogólnoludzkich uczuć i wartości , które żyją  w nas i wokół nas, niezależnie od  naszej woli i na których zapewne trzyma się wszechświat. Jedni nie mają z tym niczego wspólnego, inni czując coś niezwykłego, starają się odseparować od zbędnych emocji. Niektórzy godząc się na wyrzeczenie się spokoju i wygody, czynią pierwsze kroki na nielekkiej drodze jednak napotykając na nieprzewidziane przeszkody , schodzą z niej. Tylko niektórzy nie oglądając się idą naprzód (...)

Tłumaczyłem z książki G.Kasparowa "Bezlimitnyj pojedinok" Moskwa 1989.

Najważniejsze to mieć do czego się odwołać w najtrudniejszych chwilach. W przypadku Kasparowa była to energia płynąca z pieśni Wysockiego. I ufność jaka zrodziła się z relacji ze światem widzianym oczyma Wielkiego Barda .